شناسایی ژنوتیپ‌های بومی متحمل به خشکی در منابع ژنتیکی گندم انتخابی از بانک ژن گیاهی ملی ایران

نویسندگان

  • ارشد, یوسف بخش تحقیقات ژنتیک بانک ژن گیاهی ملی ایران
چکیده مقاله:

ترجیح‌ دادن مواد اصلاحی پیشرفته از سوی به‌نژادگران در جهت تسریع در تولید ارقام جدید اصلاحی باعث برانگیخته شدن نگرانی جهانی از محدود شدن پایه ژنتیکی ارقام گیاهی گردیده است و این موضوع در تقابل با تنوع ژنتیکی گسترده‌ای است که در بانک‌های ژن موجود می‌باشد، بنابراین شناسایی ژنوتیپ‌های بومی واجد خصوصیات مفید از ارزش زیادی برخوردار است. در این آزمایش 17 ژنوتیپ بومی از کلکسیون گندم بانک ژن گیاهی ملی ایران به همراه سه رقم کویر، ماهوتی و روشن، به عنوان شاهد، در سال زراعی 87-1386 در قالب چهار آزمایش جداگانه در شرایط آبیاری معمول، قطع آبیاری از مرحله ساقه‌دهی (E1)، سنبله‌دهی (E2) و پرشدن دانه (E3) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در شرایط بدون تنش مربوط به ژنوتیپ‌های 3، 2 و 15، در شرایط E1 مربوط به ژنوتیپ‌های 13، 11 و ماهوتی، در شرایط E2 مربوط به ژنوتیپ‌های 15، 11 و 1 و در شرایط E3 مربوط به ژنوتیپ‌های 2، 1 و 5 بود. ژنوتیپ‌های 3 و 15 بطور مشترک در هر سه شرایط تنش در گروه A از تقسیم‌بندی فرناندز قرار گرفتند و از لحاظ شاخص‌های تحمل تنش وضعیت مناسب‌تری نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها داشتند. ژنوتیپ‌های 4 و 11 به ترتیب دارای کمترین کاهش عملکرد ناشی از تنش از مرحله پرشدن دانه نسبت به شرایط مطلوب (بدون تنش خشکی) و نسبت به تنش از مرحله سنبله‌دهی بودند. شاخص‌های MP ، GMP و STI به عنوان مناسب‌ترین شاخص‌های تحمل به تنش در سه شرایط E1، E2 و E3 شناسایی شدند. در تجزیه خوشه‌ای براساس شاخص‌های تحمل به تنش، ژنوتیپ‌های مورد ارزیابی در شرایط E1 به پنج گروه، در شرایط E2 به سه گروه و در شرایط E3 به چهار گروه تفکیک شدند. نتایج اکثر تجزیه‌ها بر لزوم شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل اختصاصی متناسب با مرحله رشدی وقوع تنش خشکی در منطقه کشت مربوطه تأکید داشت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شناسایی ژنوتیپ های بومی متحمل به خشکی در منابع ژنتیکی گندم انتخابی از بانک ژن گیاهی ملی ایران

ترجیح دادن مواد اصلاحی پیشرفته از سوی به نژادگران در جهت تسریع در تولید ارقام جدید اصلاحی باعث برانگیخته شدن نگرانی جهانی از محدود شدن پایه ژنتیکی ارقام گیاهی گردیده است و این موضوع در تقابل با تنوع ژنتیکی گسترده ای است که در بانک های ژن موجود می باشد، بنابراین شناسایی ژنوتیپ های بومی واجد خصوصیات مفید از ارزش زیادی برخوردار است. در این آزمایش 17 ژنوتیپ بومی از کلکسیون گندم بانک ژن گیاهی ملی ای...

متن کامل

شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی در کلکسیون کنجد (Sesamum indicum L.) بانک ژن گیاهی ملی ایران

در این مطالعه واکنش به تنش خشکی هشت ژنوتیپ منتخب از کلکسیون کنجد بانک ژن گیاهی ملی ایران همراه با ارقام اولتان و داراب1، در شرایط معمول و تنش خشکی به صورت قطع آبیاری در آستانه گلدهی، در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج، ژنوتیپ KC50662 و رقم اولتان از نظر عملکرد و اجزای آن در شرایط عادی و تنش در گروه برتر قرار گرفتند. طیف وسیعی از واکنش­های حساس تا متحمل بر اساس ...

متن کامل

شناسایی منابع مقاومت به بیماری زنگ زرد در تعدادی از ژنوتیپ‌های کلکسیون گندم نان بانک ژن گیاهی ملی ایران

به منظور شناسایی منابع مقاومت به زنگ زرد در ژرم‌پلاسم گندم بانک ژن گیاهی ملی ایران، تعداد 41 ژنوتیپ گندم نان با چهار نژاد زنگ زرد مورد ارزیابی قرار گرفتند. جدایه‌های عامل بیماری از مناطق گرگان، کرج، مشهد و ساری جمع‌آوری شده، در گلخانه بصورت تک جوش، خالص‌سازی، تکثیر و روی ارقام افتراقی تعیین نژاد شدند. ارزیابی ژنوتیپ‌ها در گلخانه، در مرحله گیاهچه در سه تکرار و برای هر پاتوتیپ بطور جداگانه انجام ...

متن کامل

تنوع ژنتیکی در بخشی از ژرم‌پلاسم گندم نان بانک ژن گیاهی ملی ایران

این تحقیق به منظور بررسی تنوع ژنتیکی در 470 نمونه ژنتیکی از کلکسیون گندم نان بانک ژن گیاهی ملی ایران انجام شد. آزمایش در سال زراعی 1392-1391 در قالب طرح آگمنت در کرج انجام شد. صفات زراعی و مورفولوژیکی مطابق با دستور‌العمل بین‌المللی ارزیابی شدند. تنوع موجود در ژرم‌پلاسم مورد مطالعه با استفاده از آماره‌های توصیفی بررسی شد. بر اساس شاخص شانون، صفت تراکم سنبله دارای بیشترین تنوع (903/0) در بین صفا...

متن کامل

تنوع ژنتیکی در ژرم‌پلاسم گلرنگ بانک ژن گیاهی ملی ایران

گلرنگ یکی از گیاهان مناسب برای تولید روغن در مناطق خشک است و با توجه به تغییرات اقلیم در چند سال گذشته مورد توجه قرار گرفته است. پایه ژنتیکی و ژرم‌پلاسم غنی برای اصلاح این گیاه ضرورت دارد. این تحقیق در سال 1390 با هدف بررسی تنوع ژنتیکی 345 نمونه از کلکسیون ژرم‌پلاسم گلرنگ بانک ژن گیاهی در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد، نتایج اولیه نشان داد بسیاری از نمونه‌ها ...

متن کامل

تنوع ژنتیکی در کلکسیون سورگوم بانک ژن گیاهی ملی ایران

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی در ژرم پلاسم سورگوم بانک ژن گیاهی ملی ایران، تعداد 130 توده در دو سال 1377 و 1378 در مزرعه تحقیقاتی موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر در کرج مورد ارزیابی قرار گرفتند. تنوع قابل توجهی در صفات مورد مطالعه مشاهده شد. فقط رنگ گیاه تنوعی را نشان نداد و تمام توده ها رنگیزه دار بودند. تعداد روز تا 50 درصد گلدهی از 55 تا 114 روز در سال اول و 58 تا 150 روز در سال دوم متغیر بود. ار...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 13  شماره 1

صفحات  157- 177

تاریخ انتشار 2012-02

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023